Stawiasz blaszak na działce i liczysz, że “nikt się nie przyczepi”? Zanim go rozstawisz, lepiej poznaj przepisy. Blaszak, choć wygląda niepozornie, jest traktowany przez prawo jak obiekt budowlany. A to oznacza, że jego postawienie podlega określonym zasadom – i to niezależnie od tego, czy ma fundament, czy stoi luzem.

Czym jest “blaszak”?

Blaszak to potoczna nazwa garażu wykonanego z blachy, zazwyczaj stalowej. Taki obiekt najczęściej:

▪ nie jest trwale związany z gruntem,
▪ służy do przechowywania pojazdu lub narzędzi,
▪ ma lekką konstrukcję i nie posiada fundamentów.

I choć wydaje się „tymczasowy” i „lekki”, ustawa o prawie budowlanym postrzega go jako tymczasowy obiekt budowlany, a to robi dużą różnicę.

---

Czy blaszak można postawić bez zgłoszenia?

Niestety – w większości przypadków nie można.

Według obowiązujących przepisów, postawienie blaszaka wymaga co najmniej zgłoszenia, a w niektórych przypadkach nawet pozwolenia na budowę.

Kiedy wystarczy zgłoszenie?

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, zgłoszenia wymaga budowa wolno stojących parterowych budynków gospodarczych (czyli np. blaszaków), jeśli:

▪ ich powierzchnia zabudowy nie przekracza 35 m²,
▪ liczba takich obiektów nie przekracza dwóch na każde 500 m² działki.

Jeśli spełnia się te warunki, wystarczy zgłoszenie w urzędzie. Zgłoszenie powinno obejmować m.in. opis planowanego obiektu, mapkę sytuacyjną i informację o sposobie użytkowania.

A kiedy trzeba pozwolenie?

Jeśli blaszak:

▪ ma więcej niż 35 m²,
▪ planowane jest ustawienie więcej niż dwóch takich obiektów na każde 500 m² działki,
▪ ma być trwale związany z gruntem (np. poprzez wylewkę betonową lub zakotwienie),

– spełnienie już chociażby jednego z tych warunków oznacza konieczność uzyskania pozwolenia.

Jak rozumieć “trwałe związanie z gruntem”? (kliknij żeby rozwinąć)

Trwałe związanie z gruntem oznacza, że blaszak jest w sposób fizyczny przymocowany do podłoża – np. postawiony na wylewce betonowej, zakotwiony śrubami lub osadzony na fundamentach. W takiej sytuacji uznaje się go za obiekt budowlany, a nie konstrukcję tymczasową, co może wymagać pozwolenia na budowę.

Przeciwieństwem takiego rozwiązania jest blaszak ustawiony luźno na podłożu (np. na płytach betonowych, kostce lub bezpośrednio na gruncie), bez kotwienia i bez fundamentu. W takim przypadku traktuje się go jako obiekt tymczasowy, który zwykle nie wymaga pozwolenia, a jedynie zgłoszenia.

---

A jeśli postawię bez zgłoszenia?

No właśnie – tutaj zaczynają się schody. Postawienie blaszaka bez dopełnienia formalności traktowane jest jako samowola budowlana. A w takich przypadkach przepisy są jednoznaczne i wyjątkowo rygorystyczne.

1. Nakaz rozbiórki

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego (PINB) może wydać nakaz rozbiórki nawet po kilku latach od postawienia garażu. Nie ma znaczenia, że stoi „tylko blaszak”, nie przeszkadza nikomu i służy właścicielowi od dawna.

📌 Przykład

Mężczyzna postawił blaszak 24 m² na swojej działce rekreacyjnej. Nie zgłosił tego, bo „to tylko garaż”. Po kontroli, inspektorat kazał usunąć obiekt – w całości i na własny koszt. Odwołanie nie pomogło – nawet 10-letnie użytkowanie nie uchroniło go przed rozbiórką.

2. Wysokie kary finansowe

Jeśli inspektorat uzna, że możliwa jest legalizacja samowoli, zaproponuje tzw. postępowanie legalizacyjne. Ale uwaga – wiąże się to z opłatą legalizacyjną, która wcale nie jest symboliczna.

• Dla blaszaka do 35 m², bez fundamentów, kara najczęściej wynosi 5 000–10 000 zł, w zależności od okoliczności.
• Jeśli obiekt przekracza dopuszczalne parametry (np. 50 m² lub postawiony wbrew miejscowemu planowi zagospodarowania przestrzennego), kara może sięgnąć nawet 50 000 zł lub więcej.

Warto podkreślić, że legalizacja nie zawsze jest możliwa. Jeśli obiekt nie spełnia wymogów technicznych lub stoi w miejscu, gdzie przepisy zabraniają takiej zabudowy, postępowanie legalizacyjne zostanie umorzone. Wówczas opłata legalizacyjna przepada, a dodatkowo konieczne będzie rozebranie blaszaka.

3. Problemy przy sprzedaży działki

Nielegalnie postawiony blaszak może stać się poważną przeszkodą przy sprzedaży nieruchomości. Potencjalny kupujący może wymagać rozbiórki lub próbować obniżyć cenę nawet o kilkadziesiąt tysięcy złotych. Choć notariusz nie ma obowiązku weryfikowania legalności zabudowań, to bank lub rzeczoznawca już tak – w przypadku finansowania zakupu kredytem samowola budowlana często zostaje ujawniona podczas wyceny.

W skrajnych sytuacjach kupujący może odstąpić od transakcji, gdy odkryje, że obiekt nie spełnia wymogów i nie podlega legalizacji. W efekcie pozostaje nieruchomość z blaszakiem, którego nie da się ani sprzedać, ani formalnie zalegalizować.

📌 Porada

W niektórych gminach wystarczy, że sąsiad doniesie o „podejrzanym garażu”, a urzędnik sam z siebie rozpocznie postępowanie wyjaśniające. Wtedy nie masz żadnej kontroli nad procesem.

---

Czy są wyjątki? Kiedy nie trzeba zgłaszać?

Wyjątek dotyczy obiektów tymczasowych, które nie są trwale związane z gruntem i mają być użytkowane przez okres nie dłuższy niż 180 dni. W takim przypadku wystarczy zgłoszenie, bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę. Po upływie 180 dni obiekt musi zostać usunięty lub przeniesiony – w przeciwnym razie traktowany jest jak obiekt stały, co może oznaczać samowolę budowlaną.

W jaki sposób weryfikowane jest 180 dni? Termin 180 dni nie jest uznaniowy. Jeżeli obiekt został zgłoszony jako tymczasowy, urząd liczy ten okres od daty wskazanej w zgłoszeniu. Jeśli zgłoszenia nie było, czas ustawienia może zostać ustalony na podstawie kontroli w terenie, archiwalnych zdjęć satelitarnych (np. Geoportal, Google Maps), materiałów z monitoringu, fotografii z ogłoszeń lub nawet zgłoszeń sąsiedzkich. Jeżeli po upływie 180 dni obiekt nadal stoi i nie został usunięty albo ponownie zgłoszony, traci status konstrukcji tymczasowej i może zostać uznany za samowolę budowlaną.

📌 Uwaga (praktyka)

Jeśli obiekt stoi dłużej niż 180 dni, urzędnik może uznać, że jest to konstrukcja stała. Wtedy „tłumaczenie o tymczasowości” zwykle nie zostanie zaakceptowane, zwłaszcza gdy pojawi się zgłoszenie od sąsiada.

---

Wnioski: czy warto ryzykować?

Sytuacja	Zgłoszenie	Pozwolenie na budowę	Możliwe konsekwencje przy braku formalności
Blaszak do 35 m², max 2 na 500 m²	Tak	Nie	Kara + rozbiórka
Blaszak > 35 m² lub >2 szt.	Nie	Tak	Kara + rozbiórka
Tymczasowy na max 180 dni	Czasem niepotrzebne	Nie	Jeśli zostanie na dłużej – kara i rozbiórka

---

Wnioski + najczęściej zadawane pytania

Warto pamiętać, że powszechna praktyka „stawiania blaszaków bez formalności” nie oznacza, że jest to działanie zgodne z prawem. Organy nadzoru budowlanego coraz częściej prowadzą kontrole, zwłaszcza w sytuacjach zgłoszeń sąsiedzkich. Konsekwencje samowoli budowlanej mogą być dotkliwe, a legalizacja nie zawsze jest możliwa.

Jeżeli garaż z blachy mieści się w dopuszczalnych parametrach, jego budowa co do zasady wymaga zgłoszenia. W przypadku większych konstrukcji lub obiektów trwale związanych z gruntem konieczne będzie uzyskanie pozwolenia na budowę.