Nie trzeba być fanem nowinek technologicznych, żeby dostrzec, jak szybko pompa ciepła stała się jednym z najczęściej wybieranych rozwiązań grzewczych w Polsce. Powód? Zamiast spalać cokolwiek, wykorzystuje energię z otoczenia i zamienia ją w ciepło dla Twojego domu. Ale to, że technologia zyskuje na popularności, nie oznacza, że każda pompa ciepła w domu jednorodzinnym zadziała tak samo dobrze. W tym artykule wyjaśnimy, jak to wygląda w przypadku nowych oraz istniejących już budynków.

Dlaczego montaż pompy ciepła w domu się opłaca?

Niektórzy lubią niespodzianki pod warunkiem, że sprawiają radość, a zaskakująco wysoka faktura za ogrzewanie zdecydowanie do nich nie należy. Współcześnie system grzewczy ma nie tylko działać efektywnie, ale równie skutecznie obniżać koszty życia. Odpowiedzią na tradycyjne rozwiązania jest montaż pompy ciepła w nowym domu lub tym już istniejącym – paliwa kopalne wypadają z gry.

Urządzenie przetwarza energię pozyskaną z powietrza, gruntu lub wody za pomocą sprężarki i układu chłodniczego, a następnie dostarcza ciepło do instalacji grzewczej oraz zbiornika z ciepłą wodą. Nie zachodzi proces spalania, więc nie trzeba przeznaczać dodatkowej przestrzeni na kotłownię – to ważna informacja w przypadku montażu pompy ciepła split.

A gdzie te oszczędności? Dobrze dobrany model potrafi z 1 kWh prądu wyprodukować nawet 3-5 kWh ciepła. W połączeniu z instalacją fotowoltaiczną i magazynem energii, koszt eksploatacji można sprowadzić do symbolicznego minimum. Pompa ciepła w domu jednorodzinnym potrafi także chłodzić, więc montując jeden system zyskuje się wielofunkcyjne narzędzie do zarządzania klimatem.

Pompa ciepła w nowym domu – jak wybrać dobrze już na starcie?

Nowy dom to czysta karta – masz wpływ na każdy element, w tym na system grzewczy. Dobrze przemyślany wybór na etapie projektu pozwala uniknąć kompromisów, które w starych budynkach bywają koniecznością. Zgodnie z aktualnymi Warunkami Technicznymi (WT 2021) każda nieruchomość musi być energooszczędna, a uwzględnienie montażu pompy ciepła w domu pomaga osiągnąć ten standard.

Największą efektywnością i stabilnością działania szczycą się modele gruntowe. W nowym budownictwie przeważnie instalowane są jednak warianty powietrzne, które wymagają mniej pracy oraz finansów. Proces decyzyjny nie kończy się na wyborze dolnego źródła ciepła. Pozostają jeszcze kwestie konstrukcyjne, a dostępne są 2 opcje:

• Monoblok typu pompa ciepła R290, czyli wszystko w jednej jednostce zamontowanej na zewnątrz.
• Split, gdzie komponenty są rozdzielone między jedną jednostką montowaną na zewnątrz i drugą znajdującą się wewnątrz budynku.

Skuteczność systemu zależy również od górnego źródła ciepła. Największym sprzymierzeńcem pompy ciepła w nowym domu jest ogrzewanie płaszczyznowe – podłogowe, ścienne lub sufitowe. Dzięki dużej powierzchni grzania, system pracuje na maksimum swoich możliwości. Moc grzewcza musi być dopasowana do potrzeb energetycznych budynku. Montaż przewymiarowanego urządzenia to błąd, który na starcie zwiększa cenę pompy ciepła, a później skutkuje droższą eksploatacją i krótszą żywotnością systemu.

Kiedy warto montować pompę ciepła w istniejącym domu?

Wielu właścicieli starszych domów zakłada z góry, że pompa ciepła nie jest dla nich. Wiek budynku jeszcze niczego nie przesądza, ale jego stan już tak. Termomodernizacja to jedyne wyjście – bez niej nawet najnowocześniejsze urządzenie nie osiągnie zakładanej efektywności, a rachunki zaskoczą, ale w tę gorszą stronę. Punktem wyjścia zawsze powinien być audyt energetyczny, który wskazuje, gdzie dokładnie ucieka ciepło i co trzeba poprawić, by inwestycja w pompę ciepła w istniejącym domu miała sens.

Kolejna sprawa to instalacja grzewcza. Zarówno modele split, jak i monoblok „lubią” niskie temperatury zasilania, a więc grzejniki o dużej powierzchni lub ogrzewanie podłogowe. A co jeśli w budynku są stare, masywne kaloryfery? Wysokotemperaturowa pompa ciepła w domu jednorodzinnym poradzi sobie również z żeliwnymi grzejnikami, jeżeli wszystko zostanie dobrze zaplanowane. Trzeba liczyć się z tym, że mimo zadowalającej efektywności rachunki nie będą tak niskie, jakby mogłyby być. Warto więc rozważyć modernizację starej instalacji, ale trzeba mieć z tyłu głowy, że generalny remont oznacza wysoki wkład finansowy. Nie trzeba jednak brać wszystkiego na siebie – programy wsparcia oraz dotacje znacznie obniżają koszt zakupu i montażu pompy ciepła w istniejącym domu.