Weranda to architektoniczny element domu, który odgrywa zarówno funkcjonalną, jak i estetyczną rolę. Jest to zadaszona przestrzeń, najczęściej otwarta z co najmniej jednej strony, przylegająca do budynku. Weranda może być umiejscowiona na poziomie parteru, na piętrze, a nawet otaczać dom ze wszystkich stron, tworząc przestrzeń idealną do relaksu, spotkań towarzyskich i obcowania z naturą. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej definicji werandy, jej historii, różnym typom oraz funkcjom, jakie pełni w nowoczesnych domach.

Definicja werandy

Weranda to zadaszona przestrzeń, przylegająca do budynku, która może być otwarta lub oszklona. Jej głównym celem jest stworzenie przejściowej strefy między wnętrzem domu a jego otoczeniem, oferując ochronę przed słońcem, deszczem i wiatrem. Werandy są często wyposażone w wygodne meble, takie jak fotele, sofy, stoliki, a czasem również rośliny doniczkowe, które tworzą przytulną atmosferę.

Historia werandy

Pochodzenie werandy można odnaleźć w architekturze kolonialnej, zwłaszcza w klimatach tropikalnych i subtropikalnych, gdzie zadaszone przestrzenie były niezbędne do ochrony przed intensywnym słońcem i deszczem. Słowo “weranda” wywodzi się z hindi “verandā” i zostało zapożyczone przez angielski podczas kolonialnych czasów w Indiach.

W Europie werandy stały się popularne w XIX wieku, szczególnie w Wielkiej Brytanii, gdzie były wykorzystywane jako miejsce do odpoczynku i podziwiania ogrodów. W Stanach Zjednoczonych werandy zyskały na popularności w epoce wiktoriańskiej, stając się integralnym elementem domów w stylu Queen Anne i innych stylach eklektycznych.

Rodzaje werand

Otwarte werandy

Otwarte werandy są najbardziej tradycyjną formą, składającą się z zadaszenia i podłogi, często z balustradą lub poręczą. Są idealne do spędzania czasu na świeżym powietrzu, ciesząc się widokiem na ogród lub ulicę. Takie werandy są popularne w domach w stylu południowym w USA, gdzie mieszkańcy korzystają z nich przez większą część roku.

Oszklone werandy

Oszklone werandy, zwane także ogrodami zimowymi lub oranżeriami, są zamknięte szklanymi ścianami, co pozwala na korzystanie z nich przez cały rok, niezależnie od warunków pogodowych. Tego typu werandy mogą być ogrzewane, co sprawia, że są funkcjonalne również w chłodniejszych klimatach. Oszklone werandy stanowią doskonałe miejsce do uprawy roślin, relaksu, a także jako dodatkowa przestrzeń mieszkalna.

Półotwarte werandy

Półotwarte werandy łączą cechy werand otwartych i oszklonych. Mogą mieć częściowo osłonięte ściany, np. za pomocą ekranów, rolet lub przesuwanych paneli, które zapewniają ochronę przed wiatrem i owadami, jednocześnie umożliwiając przepływ powietrza. Takie werandy są popularne w klimatach umiarkowanych, gdzie pogoda jest zmienna.

Zabudowana weranda

Zabudowana weranda różni się od otwartej tym, że posiada ściany, które mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak szkło, drewno czy metal. Często wyposażone są w okna, które można otwierać lub zamykać w zależności od pogody. Tego typu weranda zapewnia większą ochronę przed warunkami atmosferycznymi, co pozwala na korzystanie z niej przez większą część roku.

Weranda w stylu wiktoriańskim

Werandy w stylu wiktoriańskim charakteryzują się bogatymi zdobieniami, ażurowymi detalami i dekoracyjnymi kolumnami. Często spotykane w domach z epoki wiktoriańskiej, dodają elegancji i charakteru całej nieruchomości. Styl ten jest popularny w krajach anglosaskich, szczególnie w Stanach Zjednoczonych i Australii.

Weranda typu loggia

Loggia to rodzaj werandy, która jest wbudowana w bryłę budynku, zamiast wystawać na zewnątrz. Jest otwarta na zewnątrz tylko z jednej strony, podczas gdy pozostałe trzy strony są otoczone ścianami budynku. Loggie często spotykane są w architekturze śródziemnomorskiej i renesansowej.

Funkcje werandy

Weranda spełnia wiele funkcji, zarówno praktycznych, jak i estetycznych:

Przestrzeń do relaksu i spotkań

Weranda jest idealnym miejscem do odpoczynku i spędzania czasu z rodziną i przyjaciółmi. Może służyć jako miejsce do czytania, rozmów, spożywania posiłków czy nawet pracy na świeżym powietrzu.

Ochrona przed warunkami atmosferycznymi

Zadaszenie werandy chroni przed deszczem i słońcem, co pozwala na korzystanie z niej niezależnie od pogody. W przypadku zabudowanych werand, można z nich korzystać również w chłodniejsze dni.

Estetyka i styl

Weranda dodaje charakteru i uroku każdemu domowi. Może być ozdobiona roślinami, meblami ogrodowymi, lampionami i innymi dekoracjami, co sprawia, że staje się integralną częścią domu i jego otoczenia.

Łączenie wnętrza z zewnętrzem

Weranda tworzy naturalne przejście między wnętrzem domu a ogrodem lub podwórkiem. Dzięki temu mieszkańcy mogą cieszyć się urokami natury bez konieczności opuszczania domu.

Projektowanie i aranżacja werandy

Wybór odpowiedniego stylu

Styl werandy powinien harmonizować z architekturą domu oraz otoczeniem. Warto zastanowić się, czy bardziej odpowiada nam klasyczny, wiktoriański styl, czy może nowoczesna, minimalistyczna forma.

Meble i dekoracje

Wybór mebli na werandę zależy od jej przeznaczenia. Mogą to być wygodne sofy, fotele, stoły, a także hamaki czy leżaki. Dodatki takie jak poduszki, dywany, rośliny doniczkowe, lampiony czy świece dodają werandzie przytulności i charakteru.

Oświetlenie

Dobrze zaplanowane oświetlenie pozwala na korzystanie z werandy także po zmroku. Lampiony, girlandy świetlne, a także świece tworzą nastrojową atmosferę i sprawiają, że weranda staje się magicznym miejscem na wieczorne spotkania.

Rośliny

Rośliny są nieodłącznym elementem każdej werandy. Mogą to być rośliny doniczkowe, pnącza, a także kwiaty w wiszących koszach. Rośliny nie tylko zdobią werandę, ale także tworzą przyjemny mikroklimat i dodają świeżości.